กลุ่มอาการหายใจเกิน (Hyperventilation syndrome)
ข้อน่ารู้
       โรคนี้มีชื่อเรียกเฉพาะว่า กลุ่มอาการหายใจเกิน (Hyperventilation syndrome)บางทีก็เรียกว่า โรคหอบจากอารมณ์ คำว่า กลุ่มอาการมีความหมายว่า จะมีอาการหลายๆอย่างปรากฏพร้อมกัน กล่าวคือ เมื่อมีอาการหายใจหอบลึกและเร็วอยู่พักใหญ่จะทำให้เกิดอาการมือและเท้าทั้งสี่ จีบเกร็งคลัายเป็นตะคริวขึ้นพร้อมกัน คนบางคนเมื่อมีเรื่องกระทบกระเทือนจิตใจจะเกิดอาการหายใจหอบลึกและเร็วอัตโนมัติ ซึ่งเป็นไปโดยไม่รู้สึกตัว หรือจิตใต้สำนึกจัดเป็นโรคประสาทชนิดหนึ่ง ซึ่งมีสาเหตุด้านอารมณ์และจิตใจ โดยไม่มีความผิดปกติทางร่างกายแต่อย่างใด

ชายหรือหญิงใครมีความเสี่ยงมากกว่ากัน
       พบว่าในหญิงจะโอกาสมากกว่าชาย โดยเฉพาะในหญิงสาวอายุ 15-30ปี

อาการ
       อาการหายใจหอบลึกและมือเท้าจีบเกร็งเกิดขึ้นทันทีทันใดหลังมีความเครียดทางอารมณ์ เป็นโรคที่ไม่มีอันตรายร้ายแรง แต่ต้องการการบำบัดทางสุขภาพจิตซึ่งมักจะหายขาดได้เมื่อคน ไข้สามารถพัฒนาจิตใจ จนสามารถเผชิญกับความเครียดได้

ไสยศาสตร์ช่วยได้จริงหรือ ?
       อาการประหลาดดังกล่าว บ้างก็เชื่อกันว่าเกิดจาก ผีเข้า ก็พาไปหาหมอไสยศาสตร์ หรือพระรดน้ำมนต์ตามความเชื่อแบบดั้งเดิม แต่ก็น่าแปลกที่บางครั้งพิธีกรรมก็ได้ช่วยให้อาการทุเลาลงได้ เพราะคนไข้มีความรู้สึกได้รับความสนใจจึงหายเครียด จึงทำให้อาการต่างๆหายไปได้เอง อาการแสดงของโรคนี้ดูเหมือนร้ายแรง แต่จริงแล้วไม่มีอันตรายใดๆทั้งสิ้น ญาติควรจะเรียนรู้วิธีปฐมพยาบาล สืบหาสาเหตุและแก้ไขสาเหตุ เมื่อคนไข้รู้สึกสบายใจขึ้น(หายเครียด)ก็มักจะหายได้เอง

สาเหตุอื่นนอกจากอารมณ์
กลุ่มอาการหายใจเกินนอกจากจะมีสาเหตุจากอารมณ์ก็ยังเกิด จากอาการปวด เช่น ปวดศีรษะ ปวดประจำเดือน ได้อีกทางหนึ่ง นอกจากหายใจหอยลึกโดยที่ไม่มีอาการเท้าจีบเกร็งร่วมด้วย ควรคิดถึงสาเหตุอื่นได้อีกด้วยคือ ภาวะเลือดเป็นกรด ภาวะหัวใจวาย ภาวะโรคหืด

เมื่อไรควรไปพบแพทย์
ควรไปพบแพทย์เมื่อมีลักษณะข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้
- ไม่ได้มีประวัติว่ามีเรื่องขัดใจก่อนมีอาการ
- มีเพียงอาการหายใจหอบโดยไม่มีอาการมือจีบเกร็ง หรือมีเพียงอาการมือจีบเกร็ง แต่ไม่หายใจหอบ
- เมื่อมีอาการเจ็บป่วยทางกายอยู่ เช่น โรคเบาหวาน โรคหืด โรคปวด โรคหัวใจ โรคไตพิการ ท้องเดิน เบื่ออาหาร ซีด เท้าบวม เป็นต้น
- ให้การดูแลรักษาเบื้องต้น (ปฐมพยาบาล) แล้วยังไม่ทุเลา
- ไม่แน่ใจหรือมีความวิตกกังวล

การดูแลรักษาตนเอง
       คนที่มีอาการหายใจหอบลึกร่วมกับอาการมือเท้าเกร็ง หากแน่ใจว่าเป็นจากอาการกลุ่มอาการหายใจเกิน เนื่องจากความเครียด ก็ควรให้การดูแลรักษาดังนี้ ญาติหรือคนใกล้ชิดควรทำความเข้าใจ และสืบหาสาเหตุของการขัดใจ แล้วหาทางแก้ไขไปตามเหตุผลอันเหมาะสม ควรปลอบและให้กำลังใจคนไข้ แต่ก็ไม่เอาใจหรือ ตามใจคนไข้จนเกินเหตุไม่ต้องตกอกตกใจต่ออาการที่เกิดกับคนไข้ เพราะจะไม่มีอันตรายทั้งสิ้น แก้ไขอาการด้วยการให้คนไข้สูดดมแอมโมเนีย โดยเอาสำลีชุบแอมโมเนียจ่อที่จมูกคนไข้ติดต่อกันซัก 10-15 นาที ความอุ่นของแอมโมเนียอาจทำให้คนไข้กลั้นหายใจ ซึ่งจะแก้ไขปฏิกิริยาลูกโซ่ที่เกิดขึ้นให้กลับสู่สมดุลตามปกติ ทำให้อาการมือเท้าจีบเกร็งหาย เป็นปกติได้เอง ถ้ายังไม่ได้ผลและแน่ใจว่าไม่เกิดจากสาเหตุอื่น ก็ควรใช้กระดาษทำเป็นรูปกรวย เปิดรูตรงปลายกรวยไว้ประมาณ 0.5-1.0 เซนติเมตร แล้วเอาปากกรวยครอบตรงปากและจมูกของคนไข้ ให้คนไข้หายใจในกรวยกระดาษนี้นาน 10-15 นาที เพื่อนำเอาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์กลับคืนสู่กระแสเลือด จะช่วยให้เลือดลดความเป็นด่างลง และแคลเซี่ยมในเลือดกลับสู่ระดับปกติ ซึงจะทำให้มือเท้าหายเกร็งในที่สุด ควรหาทางป้องกันด้วยการเสริมสร้างสุขภาพจิตของคนไข้ และฝึกให้คนไข้รู้จักเผชิญกับปัญหาต่างๆให้ดีขึ้น รวมทั้งปรับสภาพแวดล้อม (ครอบครัว และคนรอบข้าง) ที่อาจเป็นต้นเหตุของปัญหาการขัดใจของคนไข้

---

Back Top